Nie od dziś wiadomo, że siedzący tryb życia przyczynia się do problemów zdrowotnych. Długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej sprzyja rozwojowi takich chorób, jak: hemoroidy, nadciśnienie, żylaki, zaparcia, problemy z kręgosłupem czy cukrzyca typu 2. Z czego wynika zwiększone ryzyko rozwoju tych schorzeń przy siedzącym trybie życia? Jak im zapobiegać? Co stosować przy pierwszych objawach hemoroidów lub na zaparcia?
W pracy 8 godzin za biurkiem, dojazd do i z pracy – siedzimy w autobusie, tramwaju lub w samochodzie, wracamy do domu i relaksujemy się… siedząc przed telewizorem lub komputerem. W sumie w pozycji siedzącej spędzamy w ciągu dnia kilkanaście godzin. Jeśli dochodzi do tego brak czasu lub chęci na regularne ćwiczenia, to mamy prosty przepis na szybkie pojawienie się problemów ze zdrowiem. Organizm jest niewystarczająco dotleniony, a pewne partie ciała są bardziej obciążone niż inne.
A jak to się odbija na zdrowiu? Dochodzi do zaburzenia wielu procesów w organizmie. Zwalnia metabolizm, wolniej i trudniej zachodzą przemiany węglowodanowe i tłuszczowe. Brak ruchu skutkuje problemami z układem krążenia, pojawieniem się żylaków, obrzęków oraz zastoju krwi w naczyniach żylnych. Dochodzi do rozwoju grupy schorzeń określanych jako MSD (choroby układu mięśniowo-szkieletowego), nadmiernego obciążenia stawów i więzadeł. Zaczyna się od bólu barków, karku, kręgosłupa, bólów głowy, uczucia ciężkości w nogach, przybierania na wadze i zaparć. Pojawienie się tych symptomów to sygnał, że siedzący tryb życia zaczął już poważnie wpływać na nasze zdrowie. To najwyższy czas, by opracować plan zapobieżenia jego skutkom i by trwale zmienić nawyki.
Jak zapobiegać problemom ze zdrowiem wynikającym z siedzącego trybu życia?
Po pierwsze: regularna aktywność fizyczna, dostosowana do wieku i stanu zdrowia. Nie trzeba od razu zmuszać się do wyciskających pot z czoła ćwiczeń na siłowni 5 razy w tygodniu. Wystarczy nordic walking, spacery, basen lub joga 2-3 razy w tygodniu. Ważne, aby „ruszać się” i aby robić to regularnie. Aktywność fizyczna ma wiele korzyści dla osób spędzających większość dnia w pozycji siedzącej: rozpędza metabolizm, dotlenia organizm, usprawnia krążenie, pobudza ruchy perystaltyczne jelit. Ma też korzystny wpływ na zdrowie psychiczne, a wydzielane podczas ruchu endorfiny (tzw. hormony szczęścia) korzystnie wpływają na samopoczucie.
Po drugie: często zmieniaj pozycję podczas pracy. Według zaleceń specjalistów od bezpieczeństwa i ergonomii pracy wykonując siedzącą pracę należy co godzinę przynajmniej na 5 minut wstać, przejść się, wykonać kilka ćwiczeń. To ma zapobiec problemom ze zdrowiem wynikającym z ciągłego siedzenia. Warto wyrobić w sobie nawyk, by rozmowy telefoniczne wykonywać podczas chodzenia, a niektóre firmy wprowadzają politykę stojących spotkań wewnętrznych. Coraz popularniejsze staje się także wyposażanie biur w biurka stojąco-siedzące. Ich podnoszony i regulowany blat pozwala na wymienną pracę na stojąco i na siedząco.
Po trzecie: zmień dietę i pij dużo płynów. Długotrwałe siedzenie sprzyja podjadaniu, niezdrowym przekąskom i zjadaniu zbyt dużych porcji w stosunku do zapotrzebowania organizmu. Tym bardziej warto pilnować nie tylko jakości posiłków, ale także ich wielkości. Jadłospis osoby dużo czasu spędzającej w pozycji siedzącej powinien być bogaty w owoce i warzywa, które nie tylko są bogatym źródłem błonnika i zapobiegają powstawaniu zaparć, ale także dostarczają witamin, minerałów i innych substancji biologicznie czynnych, które wspomagają organizm w walce ze skutkami siedzącego trybu życia. Warto przygotowywać lekkostrawne posiłki, które nie będą „zalegały” w układzie pokarmowym, nie wywołają uczucia senności i ciężkości. Aby zapobiec zaparciom, należy pić dużo płynów: wody mineralnej niegazowanej, świeżych soków owocowo-warzywnych (które dodatkowo pobudzają trawienie i perystaltykę jelit) oraz herbat ziołowych. Te ostatnie są szczególnie polecane, ponieważ w naturalny sposób wspierają pracę układu pokarmowego. Przykładem smacznej herbaty ziołowej na zaparcia jest Koper włoski FIX oraz Mięta FIX, które naturalnie pobudzają pracę układu trawiennego. Warto sięgać także po wieloskładnikowe mieszanki ziołowe do zaparzania na zaparcia, np. Alax FIX łączący w sobie właściwości senesu i kopru włoskiego na zaparcia.
Po czwarte: reaguj przy pierwszych objawach. Jeśli jednak dużo czasu spędzamy na siedząco, to czasami mimo działań zapobiegawczych pojawiają się nieprzyjemne objawy czy to ze strony układu krążenia, czy pokarmowego lub szkieletowego. Warto wówczas już przy pierwszych objawach sięgnąć po pomoc. W aptekach na zaparcia dostępne są maści, kremy lub żelena żylaki na bazie kasztanowca (np. Esceven żel). Przy pierwszych objawach hemoroidów pomocne będą stosowane miejscowo maści i żeli o działaniu przeciwzapalnym, ściągającym i znieczulającym (np. Aesculan). Jeśli dolegliwości mają związek z bólami kręgosłupa lub stawów, wówczas najlepiej udać się na konsultację do lekarza ortopedy.