Właściwy poziom cholesterolu we krwi jest jednym ze wskaźników dobrego stanu zdrowia. Wszystkie osoby dorosłe powinny regularnie badać stężenie trójglicerydów oraz poszczególnych frakcji cholesterolu (cholesterol całkowity, HDL i LDL) we krwi. Takie badanie nazywamy lipidogramem lub profilem lipidowym. Jeżeli jego wynik okaże się inny, niż bezpieczna norma, będzie to wyraźny sygnał do zmiany stylu życia na zdrowszy. W trakcie wieloletnich obserwacji ustalono, że wysoki cholesterol ma bezpośredni związek z dużym ryzykiem chorób serca i układu krążenia. Im wcześniej podejmie się kroki w kierunku jego obniżenia, tym większa będzie szansa na uniknięcie groźnych dla życia konsekwencji.
Kto jest najbardziej narażony na wysoki cholesterol?
Do wykonania lipidogramu konieczne jest pobranie małej próbki krwi żylnej. Aby wynik był miarodajny, przed wykonaniem badania należy być na czczo (co najmniej po 8 godzinach od ostatniego posiłku), a na kilka dni przed nim wskazane jest stosowanie diety niskotłuszczowej. Na wynik z reguły czeka się jeden dzień.
O tym, jak często powinno się badać, decyduje przede wszystkim wiek. Pomiędzy 20 a 29 rokiem życia wystarczy zbadać poziom cholesterolu raz na pięć lat, pomiędzy 30 a 39 rokiem życia – raz na trzy lata, a pomiędzy 40 a 49 rokiem życia – raz na dwa lata. Wyjątek stanowią kobiety, zażywające hormonalne środki antykoncepcyjne, ponieważ leki te mają negatywny wpływ na profil lipidowy. Powinny one badać się przynajmniej raz w roku. Zaleca się też, aby mężczyźni powyżej 50 roku życia kontrolowali poziom cholesterolu raz w roku, a kobiety powyżej 50 roku życia – raz na dwa lata. Dzięki licznym badaniom ustalono, że bezpieczna norma na cholesterol i jego poszczególne frakcje wynosi:
- cholesterol całkowity we krwi – poniżej 200 mg/dl
- cholesterol HDL – powyżej 55 mg/dl
- cholesterol LDL – poniżej 160 mg/dl
- triglicerydy – poniżej 160 mg/dl
Cholesterol HDL bywa też nazywany „dobrym cholesterolem”, a LDL – „złym cholesterolem”. Skłonność do wysokiego cholesterolu może przechodzić z pokolenia na pokolenie, dlatego osoby, których rodzice, dziadkowie lub rodzeństwo zmagali się z tym problemem, powinny zwracać na siebie baczniejszą uwagę. Inną istotną przyczyną tej dolegliwości jest nadwaga, więc niekiedy sposobem na obniżenie cholesterolu może być zrzucenie zbędnych kilogramów, połączone z regularną aktywnością fizyczną. Należy też pamiętać, że najwięcej cholesterolu dostarcza nieprawidłowa dieta, obfitująca w tłuszcze zwierzęce, przetworzone tłuszcze trans oraz cukry. Ich ograniczenie w codziennym jadłospisie z pewnością będzie miało pozytywny wpływ na nasze zdrowie.
Czy sama zdrowa dieta wystarczy, by obniżyć cholesterol?
Cholesterol jest znany nauce już od końca XVII wieku, jednak dopiero w XX wieku ustalono jego rolę w organizmie i znaczenie dla zdrowia. W 1976 roku w środowisku medycznym wysnuto hipotezę o bezpośrednim wpływie poziomu trójglicerydów i cholesterolu we krwi na podwyższone ryzyko chorób serca i układu krążenia. Hipoteza ta została potwierdzona stosunkowo szybko, więc równie szybko podjęto prace nad profilaktyką i leczeniem wysokiego cholesterolu.
Redukcja masy ciała, zmiana stylu życia na bardziej aktywny oraz usunięcie z diety wszystkich źródeł nadmiarowego cholesterolu to trzy sposoby, które pozwalają obniżyć jego poziom we krwi. Po otrzymaniu wyniku badania warto poprosić o konsultację lekarza, który pomoże zdecydować o tym, które z działań warto podjąć. Jeżeli wynik lipidogramu wskazuje, że poziom cholesterolu został znacznie przekroczony, konieczne może być zastosowanie leków hipolipemizujących. O ich podawaniu także decyduje lekarz, zwłaszcza, jeżeli wprowadzone zmiany w diecie i aktywności fizycznej nie przyniosły spodziewanych rezultatów.
Leki obniżające poziom cholesterolu we krwi są znane od lat pięćdziesiątych zeszłego wieku, a pierwszym z nich była witamina PP. W następnej dekadzie podjęto badania nad roślinami, które mogą mieć wpływ na jego stężenie. Jedną z nich był karczoch zwyczajny. Od wieków wiedziano, że jest to roślina o niewątpliwych walorach kulinarnych. Pojawiała się na kartach książek kucharskich starożytnych Rzymian, aby w końcu wejść na stałe do kuchni śródziemnomorskiej. Związki chemiczne znajdujące się w zielu karczocha mają pozytywny wpływ na utrzymanie właściwego poziomu lipidów we krwi.
Suplement diety Sylimarol Cholesterol zawiera wyciąg z karczocha, który wspiera hamowanie biosyntezy złego cholesterolu i jednocześnie pomaga zwiększyć frakcję dobrego cholesterolu, a także wyciąg z owoców ostropestu plamistego, który wspiera właściwą pracę wątroby. Regularne przyjmowanie suplementu pomaga utrzymać prawidłowy poziom cholesterolu we krwi. Dodatkowo sylimaryna wspiera działanie ochronne na komórki wątroby. Składniki suplementu pochodzą z kontrolowanych upraw, a proces jego produkcji i dystrybucji podlega rygorystycznemu nadzorowi, dlatego Sylimarol Cholesterol z pewnością jest produktem godnym zaufania.
Dieta na cholesterol – co można jeść, a czego należy unikać?
Wielu ludziom słowo „dieta” może kojarzyć się z długą listą składników i potraw, które są bezwzględnie zakazane oraz z nudnymi i niesmacznymi posiłkami, które trzeba spożywać dla zdrowia. Na szczęście takie spojrzenie na dietę to już przeżytek. Wprawdzie przy wysokim cholesterolu nie powinno się sięgać po masło, tłuste mięso i wędliny, ale istnieje wiele produktów, które mogą je z powodzeniem zastąpić. Co więcej, nawet przy diecie niskocholesterolowej można śmiało eksperymentować w kuchni oraz odkrywać nowe, oryginalne połączenia składników.
Potrawy przygotowane samodzielnie z pewnością będą zdrowsze od mocno przetworzonej żywności gotowej. Zamiast masła do chleba można podawać oliwę z oliwek (sposób zaczerpnięty z diety śródziemnomorskiej), olej lniany lub olej z awokado. Zawierają one kwasy tłuszczowe obniżające cholesterol oraz znaczną ilość witaminy E, która jest silnym antyoksydantem. Związki o działaniu antyoksydacyjnym chronią komórki przed szkodliwym wpływem „złego cholesterolu”. Oleju z awokado można też używać do sałatek i sosu pesto.
Alternatywą dla wieprzowiny może być kurczak przygotowany bez tłuszczu (np. gotowany lub grillowany), ale jeszcze lepszym wyborem będą ryby. W profilaktyce cholesterolu najlepiej sprawdzają się ryby tłuste, zwłaszcza łosoś, halibut i sardynki. Ciekawą odmianą może być spożywanie ryb na wzór tradycyjnej kuchni japońskiej. Tłuszcz rybi jest bogatym źródłem kwasów omega-3, które wyrównują poziom cholesterolu. Niewielu ludzi ma świadomość, że kwasy omega-3 występują też w licznych produktach roślinnych. Można je znaleźć m.in. w orzechach włoskich, nasionach lnu, szpinaku, jarmużu, brukselce i fasoli.
Zamiast tradycyjnego makaronu z mąki pszennej można postarać się o japoński makaron soba z mąki gryczanej. Gryka jest bogatym źródłem rutozydu, który także ma działanie antyoksydacyjne.
Wpływ na obniżenie poziomu cholesterolu mają też rośliny bogate w błonnik rozpuszczalny, który wiąże związki lipidowe i pomaga usunąć je z organizmu. Przede wszystkim są to rośliny strączkowe: fasola i groch. Smaczną i ciekawą alternatywą dla nich może być np. soczewica.
Warto też zastanowić się nad wyborem korzystnych dla zdrowia napojów. W profilaktyce cholesterolowej najlepiej sprawdza się regularne picie bogatej w antyoksydanty zielonej herbaty. Najlepiej jest pić ją niesłodzoną, ponieważ cukier w dużych ilościach zostaje w organizmie przekształcony w tłuszcz i jest jednym z przeciwników w walce z podwyższonym cholesterolem.
