Ból stawów wynika nie tylko z pojawiających się w starszym wieku dolegliwości narządu ruchu. Coraz więcej młodych osób skarży się na bolesność i sztywność stawów oraz trudności z poruszaniem się. Z czego mogą wynikać te objawy? Jak sobie z nimi szybko i skutecznie radzić?
Bolesność stawów może pojawić się w różnym wieku. Ten i inne objawy w obrębie stawów mogą mieć bardzo wiele przyczyn. Od jednorazowego przeciążenia podczas noszenia ciężkich pakunków aż po przewlekłe choroby zapalne stawów i narządu ruchu. Dolegliwości mogą minąć po kilku dniach, powracać lub utrzymywać się przez długi czas.
Warto pamiętać, że ból stawów jest objawem różnych dolegliwości, a nie osobną jednostką chorobową. Ból w obrębie stawu występuje często razem z jego zaczerwienieniem i wyraźną ciepłotą. Jeśli dodatkowo pojawia się opuchlizna w obrębie stawu, wówczas to sygnał, że dolegliwość ma charakter zapalny. Jeśli przy jednorazowym epizodzie bólowym dolegliwości nie mijają przez kilka dni, a dołącza do nich gorączka, ból mięśni, nadmierna męczliwość i sztywność stawów, wówczas należy bezwzględnie zgłosić się do specjalisty.
Jakie są przyczyny bólu stawów?
Bolą najczęściej kolana, łokcie, biodra, nadgarstki lub stawy kręgosłupa. Dolegliwości w obrębie stawów mogą wynikać z:
- urazów mechanicznych (zwichnięcie, skręcenie, stłuczenie)
- nadmiernej i niedopasowanej do możliwości narządu ruchu aktywności fizycznej
- nadwagi i otyłości – nadmierna masa ciała powoduje zbyt duże obciążenie stawów
- chorób reumatycznych (np. reumatoidalnego zapalenia stawów, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa)
- łuszczycowego zapalenia stawów
- choroby zwyrodnieniowej stawów i uszkodzenia w obrębie chrząstki stawowej
- dny moczanowej – ból pojawia się często w obrębie dużego palucha lub kciuka
- chorób bakteryjnych z objawami w obrębie stawów (m.in. borelioza, rzeżączka) lub wirusowych (np. grypa).
U osób młodych i w średnim wieku do najczęstszych przyczyn bolących stawów zalicza się urazy oraz przeciążenie związane z intensywnymi ćwiczeniami. U seniorów symptomy te wynikają raczej z przewlekłych chorób w obrębie narządu ruchu. Zasięg dolegliwości pomaga w diagnozie i podpowiada, gdzie szukać przyczyn dolegliwości stawowych. Jeśli boli konkretny staw, jest opuchnięty i zaczerwieniony, wówczas przyczyną prawdopodobnie jest uraz. Gdy objawy obejmują kilka stawów, specjalista zaleca raczej ścieżkę diagnostyczną w kierunku chorób przewlekłych.
Jak złagodzić bolące stawy?
Przede wszystkim aby skutecznie leczyć ból stawów, trzeba poznać przyczynę dolegliwości. Jest szereg domowych sposobów by ograniczyć ból i opuchliznę. Są często bardzo pomocne przy leczeniu urazów oraz przeciążeniach wynikającego z nadmiernej aktywności fizycznej. Przynoszą też ulgę osobom ze schorzeniami przewlekłymi.
- Zimne okłady. Najprościej można je zrobić owijając kostki lodu w bawełnianą chusteczkę. W aptekach dostępne są też specjalne wielorazowe okłady żelowe do schłodzenia w lodówce lub żele chłodzące. Zimno powoduje obkurczanie się naczyń krwionośnych, zmniejszenie opuchlizny i stanu zapalnego.
- Odpoczynek. Jeśli objawy bólowe są wynikiem nadmiernych ćwiczeń, warto ograniczyć je do momentu wyleczenia stawu. Ból wynika najczęściej z uszkodzenia struktur stawu. Warto dać im czas na odbudowę i powrót do pełnej sprawności. Po okresie rekonwalescencji należy także stopniowo obciążać staw, bez intensywnych i forsujących ćwiczeń. Warto na początku poświęcić czas na aktywności wzmacniające staw i ćwiczenia rehabilitacyjne.
- Stosowanie leków przeciwbólowych. Aby przynieść ulgę w dokuczliwych dolegliwościach bólowych, można sięgnąć po leki na ból stawów, dostępne w aptece bez recepty, w postaci preparatów doustnych, żeli do stosowania miejscowego i plastrów. Zmniejszają one ból oraz mają działanie przeciwzapalne. Zgodnie z zaleceniami producenta, można je stosować przez kilka dni. Jeśli po tym czasie dolegliwości nie ustępują – warto zgłosić się do lekarza.
- Leki ziołowe na stawy. To preparaty dostępne bez recepty w aptekach, które zaleca się do stosowania wspomagająco w terapii schorzeń narządu ruchu. Reumaherb® jest lekiem dostępnym bez recepty, który od 20 lat skutecznie pomaga w leczeniu dolegliwości stawowych. Oparty jest na standaryzowanych wyciągach roślinnych: z korzenia diabelskiego pazura, z ziela jeżówki i z kwiatu wiązówki. Stosuje się go doustnie przez 10 dni, pomaga zmniejszyć dolegliwości bólowe w schorzeniach narządu ruchu.
- Hydroterapia. Masaże wodą, relaksujące kąpiele i ćwiczenia w wodzie pozwalają z jednej strony na łagodzenie dolegliwości bólowych, a z drugiej – na regenerację stawów bez ich obciążania.
- Umiarkowana aktywność fizyczna. Aby rozruszać zesztywniałe stawy, specjaliści zalecają umiarkowane ćwiczenia, które zwiększają zakres ich ruchu, jednak bez ich obciążania przy tym. Świetnie się tu sprawdza pływanie lub jazda na rowerze. Pamiętajmy jednak, że przy rekonwalescencji po urazie stawów, lepiej początkowo unikać ćwiczeń. A o ich włączeniu do rehabilitacji porozmawiać ze specjalistą.
Jeśli leczenie stawów domowymi sposobami jest nieskutecznie, dolegliwości nasilają się lub pojawiają kolejne, warto jak najszybciej skonsultować się z lekarzem. Przy dolegliwościach przewlekłych pomocne mogą być także:
- Zabiegi fizykoterapeutyczne. Dla zmniejszenia bólu i stanu zapalnego w obrębie stawów zaleca się zabiegi z wykorzystaniem elektroterapii (TENS, PENS), krioterapii, pola magnetycznego, laseroterapii i leczenie ultradźwiękami.
- Zastrzyki dostawowe, w tym także nowoczesne metody leczenia bólu. W zależności od rodzaju terapii pomagają poprawić ruchomość stawów, regenerują uszkodzenia w obrębie samego stawu oraz struktur okołostawowych lub łagodzą dolegliwości bólowe.
W przypadku urazów i uszkodzenia stawów wynikających ze zbyt intensywnych treningów, pomocne będą domowe sposoby łagodzące dolegliwości bólowe i opuchliznę. Powodują zwykle złagodzenie dolegliwości po kilku dniach. Przy przewlekłych i nawracających dolegliwościach kluczowa jest precyzyjna diagnoza i dobór razem z lekarzem sposobów leczenia stawów.