Stan epidemii i zagrożenia koronawirusem wymógł na każdym z nas utrzymanie wysokiego poziomu higieny. Częste mycie rąk, noszenie maseczek ochronnych i stosowanie środków odkażających stało się codziennością. Jak chronić się przed zakażeniem? Jakie preparaty do dezynfekcji zapewnią skuteczną ochronę? Jak dbać o skórę rąk?
Odkażanie, dezynfekcja, sterylizacja – co to znaczy, czym się różnią?
Dezynfekcja (inaczej odkażanie) to proces, w których dochodzi do zniszczenia form wegetatywnych drobnoustrojów. Metody odkażania nie zabijają form przetrwalnikowych. Skuteczna dezynfekcja jest procesem zależnym od wielu czynników, m.in. od czasu działania i stężenia środka dezynfekującego. Z kolei sterylizacja (jałowienie) to proces prowadzący do zniszczenia wszystkich żywych form drobnoustrojów. W warunkach domowych trudno jest przeprowadzić sterylizację. Chroniąc siebie i swoje otoczenie przed rozprzestrzenianiem się koronawirusa używamy metod dezynfekcji.
Dlaczego dbanie o higienę jest takie ważne?
Lekarze i epidemiolodzy ciągle powtarzają, jak ważna w ochronie przez zakażeniem koronawirusem jest szczególna dbałość o higienę i czystość, mycie rąk ciepłą wodą z mydłem i stosowanie środków odkażających. SARS-CoV-2 przenosi się drogą kropelkową i może przetrwać poza organizmem człowieka przez kilka godzin(1).
Aby uchronić się przed infekcją, należy chronić układ oddechowy i błony śluzowe. To potencjalne drogi wnikania wirusa do organizmu. Drogi oddechowe zasłaniamy nosząc maseczki ochronne. Aby uniknąć wnikania wirusa przez błony śluzowe należy unikać dotykania twarzy, szczególnie w okolicy nosa, ust czy oczu. W ciągu dnia wiele razy mimowolnie dotykamy twarzy rękoma. A to właśnie dłonie mają najczęstszy kontakt z przedmiotami w naszym otoczeniu i potencjalnie – także z wirusem. To dlatego tak ważne jest częste i dokładne mycie rąk połączone ze stosowaniem środków dezynfekujących.
Jak zmniejszyć ryzyko przenoszenia koronawirusa?
Cząstki wirusa mogą przetrwać na przedmiotach lub powierzchniach przez wiele godzin. A to oznacza, że nawet stosując izolację i chroniąc się przed kontaktem z innymi – potencjalnie chorymi – osobami, jesteśmy narażeni na kontakt z wirusem także przez dotykanie tych samych przedmiotów.
Według zaleceń WHO (Światowej Organizacji Zdrowia)(2) i ECDC (Europejskiego Centrum Kontroli i Prewencji Chorób) dokładne mycie rąk wodą i mydłem oraz stosowanie środków odkażających likwidujących wirusy są skutecznymi metodami zapobiegania rozprzestrzeniania się infekcji.
Kiedy należy dezynfekować ręce? Tak naprawdę po każdym kontakcie z przedmiotami, których dotykała inna osoba. Na zakupach, podczas płacenia kartą lub gotówką, w pojazdach komunikacji zbiorowej, a nawet po naciśnięciu guzików domofonu lub klamki na klatce schodowej. W obecnej sytuacji bezwzględnie należy myć dokładnie ręce i dezynfekować je za każdym razem, gdy wracamy do domu.
Jakie metody dezynfekcji działają przeciwwirusowo?
Jak skutecznie dezynfekować ręce? Jakie środki stosować, aby skutecznie pozbyć się wirusa ze skóry i powierzchni? Środki odkażające na koronawirusa na bazie alkoholu powinny zawierać przynajmniej 70% etanolu. Alternatywnie można zastosować 70% izopropanolu. Środki dezynfekujące o takim stężeniu są w stanie zabić wirusa w czasie 15 – 30 sekund. Wystarczy pozwolić na naturalne odparowanie preparatu z dłoni, bez dotykania w tym czasie czegokolwiek.
Aby wybrać skuteczny i bezpieczny preparat do dezynfekcji rąk, warto dokładnie czytać etykiety. Najważniejsze informacje, których należy szukać to: jaki jest skład preparatu, czy jest przeznaczony do kontaktu ze skórą i w jaki sposób należy go stosować. Czy to preparat gotowy do użycia czy koncentrat? Jak nakładać go na skórę? Choć kwestie te wydają się z pozoru oczywiste, to warto dokładnie przyjrzeć się preparatowi. Dlaczego? Bo jego niewłaściwe użycie może skutkować w nieskuteczną dezynfekcją. Sięgajmy wyłącznie po sprawdzone i bezpieczne środki do dezynfekcji.
Jak dbać o skórę rąk?
Częste mycie rąk i stosowanie środków odkażających pozwala skutecznie chronić się przed wirusem, jednak może także powodować uszkodzenia skóry na dłoniach. Pamiętajmy, że działanie tych preparatów często opiera się na niszczeniu warstwy lipidowej drobnoustroju. Tak samo działają one na lipidowy ochronny płaszcz na powierzchni skóry, zmieniają jej pH i niszczą naturalną florę. Bez odpowiedniego nawilżania i natłuszczania skóra szybko ulega przesuszeniu, pojawiają się zaczerwienienia, podrażnienia i pęknięcia naskórka. Często stosowanie środków do odkażania rąk może prowadzić do nasilenia istniejących dolegliwości skórnych, takich jak alergie, atopowe zapalenie skóry lub łuszczyca.
Jak dbać o wrażliwą skórę rąk? Osoby z wrażliwą skórą powinny używać delikatniejszych środków odkażających: bezzapachowych i hipoalergicznych. Po każdym myciu należy dokładnie osuszyć ręce, a następnie użyć kremu o właściwościach nawilżających, natłuszczających i regenerujących z regenerującym kompleksem sylimarynowo-fosfolipidowym.
Na rynku dostępnych jest obecnie wiele preparatów opisywanych jako odkażające. Aby mieć pewność, że ich użycie da efekt w postaci skutecznej ochrony przed koronawirusem, sprawdźmy, jakie spektrum działania ma preparat – czy ma działanie przeciwwirusowe czy przeciwbakteryjne. Jakie substancje i w jakim stężeniu ma w składzie, czy jest bezpieczny i przebadany dermatologicznie. Dbajmy o higienę w swoim otoczeniu i pamiętajmy o pielęgnacji przesuszonych dłoni.
(1) New coronavirus stable for hours on surfaces – National Institute of Allergy and Infectious Diseases: https://www.nih.gov/news-events/news-releases/new-coronavirus-stable-hours-surfaces (data dostępu: 26.04.2020 r.)
(2) Basic protective measures against the new coronavirus – WHO: https://www.who.int/emergencies/diseases/novel-coronavirus-2019/advice-for-public (data dostępu: 26.04.2020 r.)