Hemoroidy mogą pojawić się w każdym wieku. Siedzący tryb życia, mała aktywność fizyczna, stres, zaparcia, nadmiar kawy i herbaty, picie zbyt małej ilości płynów sprawiają, że to problem dotyczący często także młodych kobiet. Ryzyko ich rozwoju znacznie zwiększa się w okresie ciąży i po porodzie. Jak im zapobiegać? Jak radzić sobie, kiedy pojawią się pierwsze objawy hemoroidów? Podpowiadamy.
Choroba hemoroidalna to dość powszechna dolegliwość, wynikająca z nadmiernego rozciągnięcia ścian naczyń krwionośnych w okolicach odbytu. Hemoroidy to w rzeczywiści określenie poduszeczkowatych struktur, które fizjologicznie odpowiedzialne są za uszczelnienie ujścia odbytu. Zdrowe hemoroidy nie dają żadnych niepokojących objawów. Dopiero gdy dochodzi do nadmiernego rozciągnięcia hemoroidów i zalegania w nich krwi, rozwija się stan zapalny. Wówczas pojawiają się pierwsze objawy żylaków odbytu. A to wyraźny sygnał, by rozpocząć leczenie.
Szacuje się, że blisko jedna trzecia populacji w pewnym momencie swojego życia zmaga się z chorobą hemoroidalną. Winny jest m.in. siedzący tryb życia i zła dieta, skutkujące zaparciami, które sprzyjają rozwojowi tej nieprzyjemnej dolegliwości. Problem ten dotyczy obu płci, choć u kobiet może pojawiać się częściej. Dlaczego? Ze względu na wahania hormonalne oraz zwiększoną predyspozycję do żylaków odbytu w okresie ciąży i połogu.
Przyczyny hemoroidów u kobiet
Choć to schorzenie ma podłoże dziedziczne, to zdecydowana większość czynników ryzyka rozwoju hemoroidów wynika z prowadzonego trybu życia. Zarówno brak aktywności, jak i intensywny i regularnie powtarzany wysiłek fizyczny przy niektórych aktywnościach sprzyjają rozwojowi żylaków odbytu. Prowadzenie siedzącego trybu życia powoduje zastój krwi w naczyniach i powstawanie obrzęków, a to prosta droga do choroby hemoroidalnej.
Choroby i problemy czynnościowe układu pokarmowego mające wpływ na częstość wypróżnień także przyczyniają się do rozwoju żylaków odbytu. Zaparcia i trudności z wypróżnianiem, ale też biegunki sprzyjają rozwinięciu się stanu zapalnego wokół odbytu.
Hemoroidy u kobiet pojawiają się także często w czasie ciąży. Duże zmiany zachodzące w organizmie w tym okresie sprzyjają chorobie hemoroidalnej, szczególnie u tych pań, które mają ku temu predyspozycje genetyczne.
Jakie są przyczyny hemoroidów w ciąży?
To dolegliwość dosyć powszechnie dotykająca kobiet ciężarnych. Na pojawienie się hemoroidów podczas ciąży wpływa kilka czynników:
- predyspozycje genetyczne,
- intensywne zmiany hormonalne, w tym przede wszystkim wzrost stężenia progesteronu; hormon ten ma wpływ na kondycję i napięcie żył, co bezpośrednio wiąże się z gromadzeniem się w nich krwi i występowaniem obrzęków,
- nacisk powiększającej się macicy na duże naczynia krwionośne, co skutkuje spowolnieniem przepływu krwi i rozszerzeniem żył biegnących poniżej macicy; w konsekwencji pojawiają się obrzęki, a napierająca na ścianki naczyń krew powoduje ich rozciąganie, powstawanie stanów zapalnych i rozwój guzków krwawniczych odbytu,
- zaparcia – to problem szczególnie uciążliwy w ciąży; intensywne parcie na mięśnie odbytu i „przesiadywanie” w toalecie sprzyjają rozwojowi hemoroidów.
Pierwsze objawy hemoroidów – jak je rozpoznać?
Pierwsze symptomy, że w okolicy odbytu rozwija się stan zapalny, są dosyć charakterystyczne. To przede wszystkim swędzenie i ból, uczucie dyskomfortu i wrażenie niecałkowitego wypróżnienia po wizycie w toalecie. Dolegliwości bólowe narastają wraz z rozwojem choroby, u niektórych pacjentów podczas wypróżniania może pojawić się krwawienie. A to już wyraźny sygnał, że należy rozpocząć leczenie.
Wraz z rozwojem choroby objawy nasilają się, może dojść także do wypadania hemoroidów ze szczeliny odbytu. Ważne, aby je umieścić z powrotem w odbycie, a następnie udać się na diagnostykę i konsultację do specjalisty. Należy niezwłocznie rozpocząć terapię, ponieważ nieleczone guzki mogą prowadzić do poważniejszych uszkodzeń tkanek, pogłębiania się obrzęków i do zakrzepicy.
Od czego zacząć leczenie hemoroidów?
Najlepiej jest rozpocząć leczenie już przy pierwszych objawach. Warto stosować domowe sposoby lub dostępne w aptece bez recepty żele i maści na hemoroidy na bazie wyciągu z kasztanowca. Ma on właściwości ściągające i przeciwzapalne. Sięgajmy po leki na hemoroidy z dodatkiem substancji znieczulających, które pomogą łagodzić nieprzyjemne dolegliwości bólowe.
Ze względu na duże ryzyko rozwoju hemoroidów w ciąży, szczególnie ważna jest dbałość o profilaktykę w tym okresie. W przypadku pojawienia się uciążliwych objawów, można stosować domowe sposoby na hemoroidy, a także maści i żele doodbytnicze stosowane miejscowo do łagodzenia bólu i podrażnienia. Warto jednak pamiętać, aby leczenie hemoroidów w ciąży i stosowanie jakichkolwiek preparatów skonsultować z lekarzem specjalistą.
Jak zapobiegać hemoroidom u kobiet?
By ustrzec się przed chorobą hemoroidalną i przykrymi dolegliwościami, pamiętaj o 5 podstawowych zasadach profilaktyki:
- Dieta bogata w błonnik. Warzywa i owoce, najlepiej spożywane na surowo, to bogate źródło błonnika pokarmowego, który reguluje motorykę jelit i zapobiega zaparciom.
- Dużo zdrowych płynów. Pij dużo wody niegazowanej, świeżo wyciskanych soków owocowo-warzywnych i herbat ziołowych. Nie tylko nawodnią organizm, ale też zapobiegną zaleganiu treści w układzie pokarmowym i trudnościom z wypróżnianiem. Unikaj mocnej kawy i herbaty.
- Regularne ćwiczenia. Regularny energiczny 30-minutowy spacer pobudza krążenie, zapobiegając zastojowi krwi w żyłach i obrzękom. W ciąży i po porodzie pamiętaj o ćwiczeniach dna miednicy i mięśni Kegla. Wzmacniają one mięśnie cewki moczowej i pobudzają krążenie w obrębie miednicy.
- Higiena miejsc intymnych. Staraj się myć po każdym wypróżnieniu, używając delikatnych środków. Podczas wizyty w toalecie nie napinaj intensywnie mięśni odbytu. Prowadzi to do wzrostu ciśnienia w naczyniach i ich rozciągania.
- Przewiewna bielizna. Unikaj ubrań ze sztucznych materiałów, pozwól skórze oddychać.
Czego jeszcze warto unikać, by zapobiec hemoroidom? Warto wyeliminować alkohol i nadmierne ilości kawy i herbaty. Dieta lekkostrawna i regularne posiłki pozwalają wyregulować pracę układu pokarmowego i zmniejszyć ryzyko choroby.