Dotychczas to owoce cytrusowe traktowano jako liderów w zawartości witaminy C, ale to właśnie owoce aceroli stanowią największe bogactwo tej witaminy. W badaniach porównawczych dotyczących zawartości witaminy C w obydwu gatunkach, acerola odnosi spektakularne zwycięstwo.
Mało znana roślina – Acerola
Acerola określana potocznie wiśnią z Barbados, a w języku bardziej fachowym Malpigią granatolistną jest rośliną obecnie coraz bardziej docenianą. Występuje w postaci krzewów, lub niskich drzew na obszarze obu kontynentów Ameryki. Najważniejsze z uwagi na zastosowanie są właśnie owoce aceroli. Wygląd owoców aceroli jest bardzo zachęcający – są bowiem kuliste, intensywnie czerwone, o niewielkich rozmiarach i soczystym wnętrzu.
Jak smakuje acerola?
Wabiący wygląd owoców aceroli, niejednokrotnie uważa się za nie współgrający z ich intensywnie kwaśnym smakiem. Natomiast soczysty miąższ i delikatność skórki owoców aceroli sprawiają, że są one mimo wszystko chętnie spożywane (również przez dzieci).
Co dokładnie zawierają owoce aceroli?
Owoce aceroli to przede wszystkim ogromne bogactwo witaminy C (100 g owoców aceroli zawiera 1400 – 2500 mg witaminy C). Szczególnie istotny jest fakt, iż witamina C pochodząca z aceroli należy do witamin naturalnych. Ale nie jest to jedyną zaletą wiśni z Barbados. Zawierają one prowitaminę A, witaminy z grupy B (B1, B2 i B3) oraz szereg ważnych pierwiastków (takich jak wapń, żelazo, czy fosfor).
Witamina C – czym właściwie jest ta popularna witamina?
Witamina C, czyli kwas askorbinowy (askorbowy) jest prawidłowo kojarzona z odczynem kwasowym, ale już nie zawsze wyobrażana jako ciało stałe (o budowie krystalicznej, białej barwie i łatwej rozpuszczalności w wodzie). Warto wspomnieć, że witamina C jest pochodną glukozy, co równocześnie klasyfikuje ją do grupy związków organicznych (tj. posiadających w swej budowie węgiel).
Witamina C – działanie
Witamina C jest związkiem wspomagającym przebieg wielu procesów w organizmie. Między innymi bierze udział w przemianach enzymatycznych, w produkcji hormonów oraz w metabolizmie tłuszczów i kwasów żółciowych. Kwas askorbinowy jest tak zwanym antyoksydantem, czyli substancją niwelującą szkodliwe działanie wolnych rodników. Jest to bardzo pożądana właściwość, o której warto dowiedzieć się więcej. Zacznijmy od tego, jaki wpływ na organizm mają tak zwane wolne rodniki. Konsekwencją wpływu wolnych rodników na organizm jest powstawanie stopniowych uszkodzeń komórek, które w efekcie nie są już zdolne do właściwej pracy. Czy w takim razie można uchronić się przed kontaktem z wolnymi rodnikami? Niestety nie, natomiast można próbować ograniczyć ich wpływ na organizm – między innymi dzięki suplementacji witaminy C. Kwas askorbinowy, będąc antyoksydantem (przeciwutleniaczem) jest nie tylko swoistego rodzaju obrońcą organizmu, ale również substancją konserwującą wykorzystywaną w przemyśle spożywczym. Kolejną właściwością witaminy C jest działanie rozkurczowe na naczynia krwionośne i zdolność poprawy funkcjonowania śródbłonka naczyń, poprzez jego uszczelnienie. Szczelny śródbłonek utrudnia niekorzystnym substancjom przenikanie do krwi. Zatem dzięki witaminie C dochodzi do wzmocnienia barier obronnych organizmu. Nie można jednak sugerować, że kwas askorbinowy podnosi odporność organizmu – oczywiście wpływa na procesy odpornościowe, ale tylko na zasadzie dbałości o szczelność śródbłonka. Kwas askorbinowy mając swój udział w wielu procesach enzymatycznych, odpowiada także za syntezę kolagenu. Tym samym wspomaga utrzymywanie jędrności skóry, a także przyspiesza procesy gojenia się ran, czy złamań. Ponadto witamina C zwiększa zdolność wchłaniania żelaza i korzystnie wpływa na pracę układu nerwowego i utrzymanie prawidłowych funkcji psychologicznych.
Witamina C – zalecane dzienne spożycie (ZDS)
Zalecane dzienne spożycie witaminy C przez dorosłego człowieka wynosi 80 mg. Biorąc pod uwagę zasobność owoców aceroli w kwas askorbinowy, można łatwo obliczyć, że wystarczyłoby codziennie zjadać między 3,2 a 5,7 g owoców aceroli, aby zapewnić w stu procentach dziennie zapotrzebowanie na witaminę C.
Witamina C – skutki niedoboru
Najbardziej znanymi skutkami niedoboru kwasu askorbinowego są: przyspieszone procesy starzenia, wzrost stężenia cholesterolu, utrudnienia w gojeniu się ran, wzrost podatności kości na złamania, wybroczyny (podskórne nacieki krwi z uszkodzonych naczyń krwionośnych), problemy z dziąsłami, osłabienie, utrata apetytu, obrzęki. A co z nadmiarem witaminy C? Kwas askorbinowy jest uznawany za mało toksyczny. Głównie dzięki temu, że nie jest on przyswajany „bez ograniczeń”, ponieważ jego nadmiar zostaje wydalony wraz z moczem.
Dlaczego naturalna witamina C jest lepsza od syntetycznej?
Obecnie w praktycznie każdej dziedzinie promuje się produkty pochodzenia naturalnego. Nie jest to bezpodstawne. W przypadku suplementów diety zastosowanie wyciągu naturalnego, może mieć wiele zalet. Wiodącą zaletą jest świadomość bezpieczeństwa, jest to bowiem wyciąg z produktu roślinnego, który jest przyjmowany w formie pokarmu przez wiele osób. Ponadto naturalna postać witaminy C, jest korzystniejsza z uwagi na towarzyszące jej bioflawonoidy – substancje przeciwdziałające jej rozkładowi. Można zatem stwierdzić, że naturalna witamina C jest bardziej „aktywna” (w rozumieniu skuteczności działania), od jej postaci syntetycznych. Większa aktywność terapeutyczna przemawia za stosowaniem naturalnej witaminy C.
Kto powinien suplementować witaminę C?
Każdy powinien dostarczać organizmowi witaminy C, ponieważ nie posiadamy umiejętności jej syntetyzowania. Dodatkowo sami nieświadomie przyczyniamy się do ograniczenia jej wchłaniania, poprzez niewłaściwe przyrządzania posiłków zawierających tę witaminę (gotowanie, smażenie, narażenie na działanie światła). Warto zaznaczyć, że do osób w szczególny sposób narażonych na znaczne niedobory witaminy C należą nałogowi palacze, alkoholicy, a także osoby starsze. Witaminę C powinni dodatkowo uzupełniać w diecie wszyscy ci, którzy aktywnie uprawiają sport lub wykonują ciężką pracę fizyczną. Witamina C może być dostarczana w formie owoców aceroli, ich przetworów (przygotowanych w odpowiedni sposób), lub najłatwiej w postaci preparatów dostępnych w aptekach (np. suplementy diety Bronchopect i Bronchopect junior). Sposób w jaki dostarczamy kwas askorbinowy nie ma większego znaczenia. Ważne, aby zapewnić codzienną i właściwą ilość tej witaminy w organizmie.
Acerola – możliwe zastosowanie
Jak już wspomniano, acerola może mieć zastosowanie spożywcze. W przemyśle spożywczym wykorzystywana jest do produkcji deserów, napoi, oraz konfitur. Jako półprodukt wysoko witaminowy jest stosowana również w formie dodatku do potraw przeznaczonych dla niemowląt i dzieci (swoistego rodzaju odżywka witaminowa).
Czy zawartość aceroli w suplementach diety ma znaczenie?
Oczywiście, że tak. Zawartość wyciągu z aceroli ma swoje odzwierciedlenie w dawce witaminy C. Warto doczytać na opakowaniu, lub w ulotce jaka jest całkowita dawka kwasu askorbinowego i zastanowić się, czy jest ona odpowiednia.
Jak może być podana informacja o zawartości witaminy C w preparacie z wyciągiem z aceroli?
Preparaty z acerolą mogą zawierać również inne wyciągi roślinne, których obecność niekiedy utrudnia odczyt informacji. Dlatego też, należy spróbować dokonać właściwej analizy składu. Przykładowo, preparat zawierający wyciąg z korzenia prawoślazu, wyciąg z ziela tymianku i ekstrakt z owoców aceroli, posiada informację o zawartości pojedynczego składnika bogatego w witaminę C, czyli aceroli. Z opakowania można odczytać, że preparat ten dostarcza bezpiecznej, a równocześnie znaczącej dawki kwasu askorbinowego (132 mg w porcji dziennej 45 ml). Natomiast dodatkowe składniki wspomagają prawidłowe funkcjonowanie dróg oddechowych. Zastosowane wyciągi roślinne oddziałują kojąco i nawilżająco na gardło, krtań i struny głosowe oraz odświeżają. Można się spotkać również z określeniem łącznej zawartości wyciągów bogatych w witaminę C i w dalszym etapie (w przeliczeniu z ich masy) łącznej ilości kwasu askorbinowego.